เมื่อพูดถึงงานเคลือบสิ่งพิมพ์แล้ว นอกจากการเคลือบแบบ PVC การเคลือบแบบ UV ที่พบเจอได้บ่อยมาก อีกรูปแบบของผลงานซึ่งไม่อาจมองข้ามไปได้ก็คือการเคลือบวอเตอร์เบส อย่างไรก็ดี หลายคนอาจพอคุ้นหูมาบ้างแต่ไม่ชัวร์ว่าคืออะไร เกิดความสงสัยว่าการเคลือบนี้มีลักษณะงานเป็นแบบไหน แล้วจะมีประโยชน์ต่องานพิมพ์ด้านไหนได้บ้าง การศึกษารายละเอียดอย่างเข้าใจจึงเป็นสิ่งสำคัญ

การเคลือบวอเตอร์เบสมีลักษณะงานเป็นอย่างไร

การเคลือบวอเตอร์เบส คือ ลักษณะงานผิวเคลือบเงาด้วยวานิช จะมีน้ำเข้ามาเป็นตัวทำละลาย เน้นเฉพาะผิวกระดาษเท่านั้น เนื่องจากตัวทำละลายอย่างน้ำเมื่อแห้งแล้วก็ระเหยออกไป จะเหลือเฉพาะตัวเรซินยึดเกาะผิวหน้าโครงสร้างของกระดาษสิ่งพิมพ์ ทั้งนี้ บางส่วนที่เคลือบจะจมลงไปในเนื้อกระดาษด้วย เป็นลักษณะการสะท้อนแสงบนผิวหน้างานไม่สม่ำเสมอกัน กระนั้นความเงาที่เกิดขึ้นจะดูเป็นธรรมชาติมาก

ทำไมการเคลือบวอเตอร์เบสจึงได้รับความนิยม

การเคลือบวอเตอร์เบสจะมีส่วนสำคัญในการป้องกันสิ่งต่าง ๆ ที่จะเข้ามากระทบกับตัวผลงาน เปลี่ยนแปลงค่าความเงางาม เคลือบผิวกระดาษเพื่อป้องกันการขัดถูและเสียดสีได้อย่างมีประสิทธิภาพ ค่าความเงางามจะมีมากมีน้อยขึ้นอยู่กับแสงสะท้อนที่มาตกกระทบเอง ถ้าชิ้นงานไม่ได้ผ่านการเคลือบก็จะส่งผลให้เกิดการสะท้อนต่ำมาก ทิศทางเดินของแสงกระจายออกไม่เป็นระเบียบ ค่าความเงาที่ได้ต่ำลงด้วยเช่นกัน

หากเป็นลักษณะของการเคลือบแบบด้าน ก็จะทำให้ผิวสิ่งพิมพ์มีความเรียบเพิ่มขึ้นเมื่อเทียบกับงานเคลือบผิวเฉพาะส่วน ความขรุขระมาจากแสงที่กระทบ การกระเจิงสะท้อนแบบไม่มีทิศทาง สามารถมองเห็นชิ้นงานผิวด้านคล้ายกระจกแบบฝ้าที่มีค่าความเงาต่ำ

แต่ถ้าเลือกด้วยวิธีเคลือบเงาจะทำให้ผิวหน้ามีความเรียบสูง มีมุมตกกระทบของแสงสะท้อนลักษณะเป็นมุมเดียวกัน หรือจะสะท้อนกระเจิงแสงแต่ไปในทิศทางเดียวกันกระทบดวงตาคล้ายกระจกเงา ชิ้นงานก็จะมีค่าความเงางามเพิ่มมากขึ้น

การเคลือบวอเตอร์เบสด้วยวานิชมีรูปแบบไหนบ้าง?

อย่างที่อธิบายเอาไว้เบื้องต้นว่าการเคลือบวอเตอร์เบสจะเป็นการเคลือบด้วยวานิช ซึ่งจะมีให้เลือกประเภทการเคลือบหลากหลาย แบ่งเป็น 4 รูปแบบ ได้แก่

⦁ การเคลือบวานิชด้าน (matt coating) จะเคลือบที่ผิวกระดาษ เพื่อเป็นการป้องกันการเสียดสี หรือป้องกันการขัดถู การเคลือบแบบวานิชจะแห้ง และสะท้อนแสงที่ตกกระทบได้ดี ทำให้สิ่งพิมพ์เกิดความเงางาม ช่วเยพิ่มราคาให้ชิ้นงานดูแพงมากขึ้น

⦁ การเคลือบวานิชเงา (glossy coating) เป็นการเคลือบที่ผิวกระดาษเช่นกัน โดยจะเป็นการป้องกันขัดถู และเสียดสีรวมทั้งความเงา โดยวานิชจะไปช่วยเพิ่มค่าการสะท้อนแสงที่มาตกกระทบที่ส่งพิมพ์นั้น ๆ ทำให้เวลาที่เรามองสิ่งพิมพ์จะสะท้อนแสงมามากขึ้น ค่าความเงามีมากขึ้น และก็ยังจัดเป็นการเคลือบที่ความเงางามไม่ได้สูงมาก

⦁ การเคลือบวานิช UV (glossy UV coating) เป็นการเคลือบสิ่งพิมพ์ที่สารเคลือบค่อนข้างแห้งจากการใช้ UV ให้เกิดความเงางาม สามารถเคลือบกับประเภทวัสดุได้หลากหลายนอกจากสิ่งพิมพ์ก็ยังเคลือบประเภทวัสดุอื่นที่ไม่มีรูพรุน หรือผิวหน้างานที่ดูดซึมได้ แต่ก็มีข้อจำกัดเพราะการเคลือบ UV เมื่อเคลือบลงวัสดุแล้วไม่สามารถพิมพ์หรือติดกาวซ้ำได้ หากต้องการพิมพ์วันหมดอายุ หรือพิมพ์บอกอื่น ๆ ก็ต้องเว้นพื้นที่ไว้ด้วย

⦁ การเคลือบวานิชติดขัดเงา (glossy and calendaring coating) จะเป็นการเคลือบที่ขัดเงาไปด้วยโดยใช้ลูกกลิ้ง มีความร้อนและไม่มีความร้อน ส่งผลต่อการสะท้อนแสงให้เพิ่มมากขึ้นได้ เกิดความเงางามสูง เพราะเป็นการเคลือบที่จะประกบติดกัน และผิวหน้าสิ่งพิมพ์เรียบเพิ่มมากขึ้นด้วย ส่วนใหญ่นิยมใช้กับงานแบบกล่องบรรจุภัณฑ์เครื่องสำอาง ยา หรืออาหาร

การเคลือบวอเตอร์เบสกับสิ่งที่ต้องพิจารณาเมื่อหาร้านรับทำผ่านออนไลน์

ในปัจจุบันการซื้อขายสิ่งต่าง ๆ ผ่านออนไลน์เป็นเรื่องใกล้ตัวมาก อย่างการเคลือบวอเตอร์เบสก็มีหลายร้านที่เปิดให้ติดต่อสั่งงานผ่านออนไลน์ได้ ทว่าทุกคนจำเป็นต้องพิจารณาร้านรับทำให้ดีเสมอ แนะนำว่าควรตรวจสอบประวัติร้าน ดูว่าเปิดรับทำมานานหรือยัง มีหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง หรือมาตรฐานความปลอดภัยสินค้าไหม

นอกจากนี้ คุณภาพของวัสดุที่เอามาทำก็ต้องได้มาตรฐาน และมีสูงด้วย ราคาควรเหมาะสม ไม่แพงมากเกินไปแต่ก็ไม่ถูกเกินไป การจัดส่งงานตรงต่อเวลา มีระยะเวลาที่แน่นอนทำให้คาดการณ์การนำไปใช้งานได้อย่างมีประสิทธิภาพ อาจต้องดูรีวิวจากผู้ที่เคยใช้งานร้านมาก่อนด้วยก็ได้ ซึ่งร้านที่ดีก็จะมีให้ลูกค้าได้รีวิวงาน และก็ต้องไม่สามารถแก้ไข หรือลบรีวิวออกด้วย

การเคลือบวอเตอร์เบสเป็นอีกงานที่น่าสนใจมาก ๆ และก็ได้รับความนิยมในปัจจุบันไม่น้อยเลยทีเดียว ซึ่งนอกจากการเคลือบที่จะช่วยให้งานสิ่งพิมพ์ออกมาสวยงาม ป้องกันความชื้น ป้องกันรอยขีดข่วน รวมถึงป้องกันสีซีดได้ดี ยิ่งเป็นการเคลือบวานิชร่วมด้วยก็จะมีความแข็งแรงของชิ้นงานมากขึ้น การเลือกร้านเคลือบก็เป็นอีกสิ่งที่สำคัญด้วยเช่นกัน เพื่อให้ได้งานที่มีมาตรฐานสุด ๆ อย่ามองข้ามก่อนตัดสินใจ พิจารณาเปรียบเทียบหลาย ๆ ร้านดีที่สุด สามารถนำคำแนะนำไปปรับใช้ได้เลยตามต้องการ